Харин орчин үеийн хөлбөмбөгийн тэмцээн уралдаан Хөлбөмбөгийн холбоодын олон улсын зөвлөл (IFAB)-ийн баталсан дүрмийн дагуу явагддаг аж. Ингээд дэлхийн №1 спортын дүрэм он цагийн уртад хэрхэн өөрчлөгдөж ирснийг сонирхуулъя.

1891 онд 11 метрийн торгуулийн цохилтыг санаачилжээ

1871-Хаалгач зөвхөн зөвшөөрөгдсөн тодорхой зай талбайд гараараа тоглодог болжээ. Өмнө нь хаалгач талбайн аль ч хэсэгт бөмбөгийг барьж болдог байв.

1872-Булангийн цохилтыг санаачилжээ.

1874-Илэрхий бүдүүлэг алдаа гаргасан тоглогчийг талбайгаас хөөх дүрэм гарав. Түүнээс гадна байр солихын өмнө 15 минут амардаг болжээ.

1875-Хоёрхон шонгоос бүрддэг байсан хаалганд хөндлөвч мод нэмэх санаачилга гарсан нь удалгүй ажил хэрэг болжээ. Энэ цагаас тайлбарлагч нарын үгсийн санд "хөндлөвч” хэмээх үг нэмэгдсэн юм.

1877-Тоглолтын цагийг 90 минут болгосон нь өдгөө ч мөрдөгдсөөр байна.

1883-Талбайгаас гарсан бөмбөгийг хөлөөрөө тоглолтод оруулдаг байсан бол толгой дээрээсээ хоёр гараараа оруулдаг болов.

1891-Торгуулийн талбайд алдаа гаргавал эсрэг багт нь 12 ярд буюу 10.97 м-ээс цохилт гүйцэтгэх эрх олгодог болгов. Түүнээс гадна индэр дээрээс тоглолтыг шүүдэг байсан ерөнхий шүүгч талбай дээр ажиллах болж, түүнд туслуулахаар шугамын шүүгчийн орон тоог бий болгов.

1924-Булангийн цохилтоос хаалганд шууд оруулсан гоолыг тооцдоггүй байсан дүрмийг хүчингүй болгосон.

1925-Отон тоглолтын дүрмийг мөрдөж эхэллээ.

1929-Хаалгач шүгэл дуугарангуут 11 метрийн цохилт гүйцэтгэх тоглогчийн зүг ухасхийдэг үзэгдлийг арилгахын тулд зөвхөн хаалганы нүүрний шугамын дагуу хөдөлгөөн хийдэг болгов.

1939-Хөлбөмбөгчид цамцан дээрээ заавал дугаар хаддаг болжээ.

1958-Талбай дээр гэмтсэн тоглогчийг сэлгэхийг зөвшөөрөв.

1970-Мексикт болсон ДАШТ-ий үеэр бохир тоглосон тоглогчдыг үйлдлээс нь шалтгаалан улаан, шар хуудсаар торгох аргыг санаачилжээ. Мексик- ЗХУ-ын тоглолтын үеэр Евгений Ловчев анхны шар хуудсын эзэн болсон байна.

1990-Отон тоглолтын дүрэм улам боловсронгуй болов. Өмнө нь хаалгач, хамгаалагч хоёрын өөдөөс гурав ба түүнээс олон довтлогч гарахыг хориглодог байсан бол энэ удаа шугам харгалзах болжээ.

1991-Аль ч тоглолтод дөрвөн шүүгчийг бэлэн байлгаж, талбайн шүүгч гэмтсэн тохиолдолд сэлгэдэг боллоо.

1992-Хаалгач өөрийн талын тоглогчийн дамжуулсан бөмбөгийг барихыг хориглов.

1994 -Телевизийнхний хүсэлтээр FIFA сэлгээний тоглогчид болон дасгалжуулагчдын байрлах бүсийг шугам татаж, шүүгчдийг тод өнгийн өмсгөлтэй болгожээ.

1995-Нэг тоглолтод гурваас ихгүй сэлгээ хийдэг болжээ.

2002-Хаалгач өөрийн бүсэд бөмбөгийг зургаан секундээс илүү барихыг хориглов.

Б.Энхжин

Засгийн газрын мэдээ

URL: http://www.choibalsan.mn/index.php?newsid=22599